Semla, de lekkernij voor de Zweedse Vette Dinsdag

Semla - Fettisdagen

Mijn Zweedse Instagram-vriendjes pakken er elk jaar mee uit: foto’s van semlor! Deze Zweedse gebakjes zien er echt heerlijk uit (en dat zijn ze ook)! Een semla eet je eigenlijk op Vette Dinsdag (Fettisdagen), een beetje zoals wij hier dan pannenkoeken eten, en worden ook Fettisdagsbullar genoemd, bullar die je op Fettisdagen eet. Een semla is een broodbolletje gevuld met slagroom en amandelspijs.

De semlor zijn zo populair (Elk jaar worden 40 miljoen semlor verkocht. Dat zijn dus ruim 4 stuks per Zweed!) dat ze elk jaar vroeger in de Zweedse bakkerijen te verkrijgen zijn. Hoewel de semlor steeds vroeger (tegenwoordig zelfs al rond Kerst) in de winkels liggen, vind je ze na Pasen nergens meer.

Wil je een semla op een traditionele manier eten, leg de semla dan in een kom en giet er warme melk rond. De Zweden noemen dit ‘hetvägg‘.

Wist je trouwens dat het woordje semla van het Latijnse semila komt? Semila betekent meel van heel goede kwaliteit. Semla is het enkelvoud, semlor het meervoud.

Moderne semla-varianten

De laatste jaren maken de Zweedse bakkers er een wedstrijdje van om de trend-semla van het jaar te ontwerpen. In Stockholm kon je enkele jaren terug een moderne wrapversie van de semla kopen (de semmelwrap was te koop bij Tössebagariet).

In 2017 was de combinatie van de prinsessentaart en de semla de grote trend. Die wilde ik echt graag eens eten want ik ben fan van die prinsessentaartjes én van semlor dus de combinatie lijkt me helemaal de max. In 2018 was de nachosemla van Mr. Cake de must try! Benieuwd wat het dit jaar zal zijn…

Fettisdagen

Fettisdagen is de Zweedse versie van onze Vette Dinsdag. De traditie wil dat we dan een laatste keer schransen voor we 40 dagen vasten. De Zweden eten op deze dag geen pannenkoeken zoals wij in België maar ze eten de Fettisdagsbullar of semlor.  Net omwille van deze gebakjes, noemen ze deze dag ook wel eens Semmeldagen.

Data voor Fettisdagen:

  • 2024: 13 februari
  • 2025: 4 maart
  • 2026: 17 februari
  • 2027: 9 februari
  • 2028: 29 februari
  • 2029: 13 februari
  • 2030: 5 maart

Omdat ik volop aan het aftellen ben voor ik weer voet op Zweedse bodem kan zetten, ging ik deze week alvast zelf aan de slag.

Klassiek recept voor semla

Ingrediënten

Voor de bullar

  • 75 gram boter
  • 300 ml melk
  • 10 gram gist
  • halve theelepel zout
  • 55 gram suiker
  • theelepel kaneel
  • 500 gram bloem
  • 1 ei (om de bullar mee in te strijken – je kan eventueel ook wat melk gebruiken)

Voor de vulling

  • 200 gram amandelspijs (mandelmassa in het Zweeds)
  • 120 ml melk
  • slagroom
  • poedersuiker

Zelf mandelmassa maken

Je kan ook zelf amandelspijs of mandelmassa maken. Hiervoor meng je 1 deel gepelde en gemalen amandelen en 1 deel bloemsuiker. Voor dit recept dus 100 gram gemalen amandelen en 100 gram bloemsuiker. Doe er vervolgens een paar druppels water bij tot je een stevige consistentie krijg.

Bereiding

  1. Doe de melk en de boter in een pan en laat de boter smelten. Doe hier de gist bij.
  2. Meng alle droge ingrediënten in een grote kom. Wil je het helemaal volgens de regels van de kunst doen, zeef dit dan ook even.
  3. Giet de inhoud van de pan voorzichtig bij de mix in de kom en kneed gedurende vijf minuten (met de KitchenAid) tot je een mooi deeg hebt dat elastisch is. Je kan het deeg ook met de handen kneden maar dan zal je wat langer moeten kneden voor het mooi elastisch is en niet meer aan je vingers blijft plakken.
  4. Laat gedurende een half uur afgedekt rijzen op kamertemperatuur.
  5. Kneed het deeg nog even door, verdeel in porties en bol mooi op. Hou er wel rekening mee dat het deeg nog verder zal rijzen en je de deegbolletjes dus niet te dicht op elkaar mag leggen. Daarna weer 30 minuten afgedekt laten rijzen.
  6. Kluts het eitje en ga met een bakborsteltje over alle deegbolletjes zodat ze een mooi kleurtje krijgen. Je kan dit ei ook vervangen door een beetje melk of zelfs helemaal achterwege laten.
  7. Verwarm ondertussen de oven op 200 graden. Afhankelijk van de grootte moet het er tussen de 10 en 25 minuten in. Uithalen en laten afkoelen.
  8. Terwijl de broodjes afkoelen, kan je beginnen met de vulling. Omdat ik geen amandelspijs vond, koos ik de eerste keer voor marsepein. Wel de pure vorm en niet de gekleurde versies die rond sinterklaas in de winkel ligt. Marsepein is niet hetzelfde als amandelspijs maar het komt aardig in de buurt. Je kan je mandelmassa dus ook zelf maken.
  9. Rasp de amandelspijs fijn.
  10. Als de broodjes zijn afgekoeld snij je er de bovenkant af. Neem nu een vork en haal het binnenste eruit.
  11. Meng vervolgens de amandelspijs, de broodkruimels en de melk tot een stevige massa. Zorg dat deze massa niet lopend is en vul de broodjes hier terug mee op.
  12. Afwerken met een goede laag slagroom, hoedje er op en afwerken met poedersuiker.
  13. Smakelijk! Wil je je semla echt traditioneel eten? Doe je semla dan in een diep bord en giet er warme melk rond.

Dat het een echte caloriebom is, hoef ik niet meer te zeggen hé. Ik at er eentje als lunch en had ’s avonds eigenlijk nog altijd geen honger 🙂

PS Volg Take me to Sweden op Facebook of schrijf je in voor de nieuwsbrief voor nog meer Zweedse receptjes en vakantie-inspiratie!

Meer Zweedse receptjes?

In deze Zweedse bak- en kookboeken vind je de lekkerste Zweedse receptjes.

Pin for later

Zweeds recept - semla

Een gedachte over “Semla, de lekkernij voor de Zweedse Vette Dinsdag

  1. Dank voor het recept. Ik ben het nu aan het proberen. Maar al doende vraag ik mij af wanneer het ei aan de beurt is. In andere recepten zie ik het door het beslag gaan en deels gebruikt worden om de bolletjes te bestrijken, maar volgens mij mis ik het ei in jouw beschrijving. Ik ben erg benieuwd hoe het gaat smaken… ?

Reacties zijn gesloten.