Sankta Lucia, het lichtfeest

Op 13 december vieren de Zweden Sankta Lucia, het feest van het licht. Het Luciafeest brengt letterlijk wat licht in de donkere wintermaanden. Meisjes dragen lange witte kleedjes met een kroontje met kaarsen in, iedereen smult van de saffraanbroodjes en pepparkaka en in zowat elke kerk is een viering waarin Lucia-liedjes gezongen worden.

De traditie

De traditie wil dat de kinderen hun ouders ’s morgens wekken op 13 december. Ze komen de kamer van hun ouders binnen, zingen Sankta Lucia-liedjes en brengen hen lussekatter (safraanbroodjes) op bed. Ook in de kerk is er een speciale viering waarbij het Luciakoor de typische liedjes zingt.

De meisjes (hoewel het tegenwoordig in het vooruitstrevende Zweden ook jongens kunnen zijn) dragen lange witte kledij met een rood lint en één meisje, Lucia, draagt een kroontje met kaarsen. De jongens zijn sterrenjongens en dragen een punthoed met een ster op.

Elke stad verkiest zijn eigen Lucia die dan in vaak in een koets wordt rondgereden om ‘licht te brengen’. Er is ook een nationale verkiezing op tv. Heel wat miss Zweden’s zijn als Lucia begonnen. De Sankta Lucia-verkiezing is een uitzondering in een Zweden waar ze er voor de rest hard naar streven om iedereen zo gelijk mogelijk te behandelen en geen rangorde te hanteren. In 1927 verkoos Stockholm voor het eerst haar Lucia.

Herkomst

Er bestaat wat discussie over waar het Luciafeest vandaan komt. De dag zou genoemd zijn naar Sankta Lucia van Syracuse, een martelares die in 304 na Christus stierf. Ze zou nog kunnen zien hebben, ondanks dat ze haar ogen uitgestoken hadden. De rode linten die de meisjes nu met het lichtfeest dragen zouden wijzen op het bloed en de dood.

Het Luciafeest nam elementen over van het voorchristelijke midwinterlichtfestival. Vroeger kwam 13 december overeen met midwinter, de kortste dag van het jaar. Door de kalenderwijzigingen veranderde deze dag maar de naamdag van Sankta Lucia bleef staan.

Zelf ook Sankta Lucia bijwonen? In Stockholm kan dit o.a. in Skansen (met een concert in Seglora kyrka of op het grote podium Solliden). Ik woonde ook al eens het Luciaconcert bij in de Bosebo-kerk in Lund.

Pin it