Zijn jullie ook zo benieuwd naar de echte Zweedse kersttradities? Vandaag vertelt Ingrid van Northern Delight over tomtegröt, Zweedse rijstebrij die traditioneel met kerst gegeten wordt, en deelt ze haar recept voor Ris à la Malta.
“Ik ben Ingrid, Zweedse, kok en eigenaar van cateringbedrijf Northern Delight, gebaseerd in Utrecht, Nederland. Wij leveren Scandinavische catering in Nederland en België, bij privépersonen en bedrijven. Op dit moment geef ik ook ONLINE kookworkshops in de Zweedse keuken. Meer informatie vind je op de website. Voor actueel nieuws, recente opdrachten en recepten kan je ook terecht op de Facebookpagina.”
De traditie van ’tomtegröt’
Veel Zweedse families eten rijstebrij in een of ander vorm op kerstavond, 24 december. Het kan zijn als ontbijt, lunch of als avondgerecht vaak met kaneel, suiker en melk.
Vroeger geloofden men dat kleine kabouters (tomtar) hielpen met allerlei taken op de boerderij. Deze wezens zag je niet vaak maar de mensen wisten dat ze er waren. Om de tomtar vriendelijk gestemd te houden moest je op kerstavond een schaal met rijstebrij op de trap voor je huis zetten. Vandaag noemen we de kerstman jultomte maar de oorsprong van dit woord komt dus van deze kabouters. Rijstebrij noemen wij ook wel tomtegröt‘ wat pap van de kabouter betekent.
Ik groeide op in een kleine plaats in Småland, Zweden. Vlak voor kerst werd er in een van de kerkgemeenschappen waar mijn vader dominee was een “pap-feest” gehouden. Iedere familie bracht een schaal met hun eigen rijstebrij mee. De schalen werden op een grote tafel geplaatst en iedereen naam een klein beetje van iedere schaal. Je moest zeker van iedere schaal proeven! Ik was altijd verbaasd dat al die schalen tomtegröt zo verschillend van smaak waren. Iedere familie had hun eigen geheime ingrediënt toegevoegd. Het trucje was natuurlijk om voor de tweede ronde te proberen te onthouden welk schaal de lekkerste rijstebrij had! Als dessert werden er later op de avond ook evenveel slagroomtaarten geserveerd als soorten rijstebrij. Iedereen had ook een taart meegenomen. Een echt Zweeds eetfestijn dus!
Ris à la Malta
Van de restjes rijstebrij kan je de volgende dag Ris à la Malta maken (zorg ervoor dat er restjes zijn…). Dat is een Zweedse dessert gemaakt van koude rijstebrij/tomtegröt met de toevoeging van geklopte slagroom en suiker/vanillesuiker. In mijn familie serveren we altijd plakken sinaasappelen met gehakte amandelen erbij. Je kan ook een saus van rode vruchtensiroop erbij serveren.
Als ik rijstebrij maak gebruik ik dessertrijst. Dit is een voorbehandelde ronde rijstkorrel die snel gaar wordt. Ik vind het echt een uitvinding! In Zweden heb je volgens mij deze soort rijst niet. Daar gebruik je altijd “gewone” paprijst (ronde korrel). Deze soort duurt veel langer om te koken en daardoor heb je een groter risico op het aanbranden van de pap.
Recept Ris à la Malta
Hier is mijn recept voor de Ris à la Malta. Geniet ervan!
Ingrediënten voor 5 personen
- 1 l halfvolle melk
- 200 g dessert rijst
- 400 ml slagroom
- 4 tl vanillesuiker
- 3 sinaasappelen
- gehakte, bruine amandelen
en/of
- 1 pot kersen op siroop, ongeveer 500 g
- wat suiker naar smaak
- aardappelzetmeel om te binden
Bereiding Ris à la Malta
1. Doe melk en rijst in een grote pan. Laat het aan de kook komen en zet daarna het vuur laag. Roer regelmatig om aanbranden te voorkomen. Kook tot de pap gaar is, ongeveer 12 minuten. Laat helemaal afkoelen.
2. Schil de sinaasappelen. Snij daarna de sinaasappelen in plakken. Leg ze op een mooie schaal en bestrooi ze met gehakte amandelen.
3. Indien je een kersensaus erbij wilt: Breng de kersen met siroop aan de kook in een steelpan. Voeg naar smaak wat suiker toe. Meng 0,5 el aardappelzetmeel met een beetje water en voeg al roerend aan de kersen toe. Bind eventueel nog een keer tot de gewenste dikte. De saus wordt dikker als die afkoelt.
4. Klop de slagroom met vanillesuiker lobbig. Meng vlak voor het serveren de slagroom met de koude rijstebrij. Plaats deze niet meer in de koelkast, dan wordt het een te compacte massa. Het gerecht hoort lobbig te zijn.
Bedankt, Ingrid om dit te delen!
P.S. Ingrid deelde eerder ook al een receptje voor echte Zweedse balletjes!
Meer Zweedse receptjes?
In deze Zweedse bak- en kookboeken vind je de lekkerste Zweedse receptjes.
Pin for later
Je moet ingelogd zijn om een reactie te plaatsen.