Pasen op zijn Zweeds

Net zoals Kerst is Pasen een echt familiefeest in Zweden. De Zweden vieren Pasen enigszins anders dan wij. Ze hebben geen paashaas maar paasheksen, ze halen grapjes met elkaar uit en ze krijgen ook op Goede Vrijdag vrijaf.

Glad Påsk

Vrolijk Pasen in het Zweeds is Glad Påsk. Met Pasen versieren de Zweden eieren en hangen gekleurde veren aan paastakken in hun huis. En ze eten veel en veel snoepgoed en chocolade.

Voor wie Zweeds leert:

• Vrolijk Pasen: Glad Påsk
• Witte Donderdag: skärtorsdagen
• Goede Vrijdag: långfredagen
• Stille Zaterdag: påskafton
• Paasheksen: påskkärringar
• Paastakken/twijgen met gekleurde veren: påskris

Paasheks

Op Stille Zaterdag (de zaterdag tussen Goede Vrijdag en Paaszondag) verkleden de kinderen zich als paasheksjes en gaan van deur tot deur. Ze zingen liedjes en geven tekeningen. In ruil worden ze beloond met snoepgoed. De Zweedse paasheks is dus een schattige versie en geen enge heks meer.

De volwassen versie van de heksjes met Pasen in Zweden gaat als volgt: op goede vrijdag tikken de jonge mannen de dames zachtjes met een twijgtakje tot ze een alcoholisch drankje aangeboden krijgen. Op Paaszondag is het aan de dames om de heren te slaan met de twijgjes.

De traditie van de paasheksen zou uit de middeleeuwen komen toen in Zweden honderden vrouwen werden terechtgesteld wegens hekserij. Men geloofde vroeger dat de heksen op Witte Donderdag op hun bezem naar het eiland Blåkulla vlogen, voor een bijeenkomst met de duivel. Op Stille Zaterdag zijn er veel paasvuren die, volgens de traditie, de heksen op afstand moesten houden. Tegenwoordig ook vaak met vuurwerk. Op Stille Zaterdag keerden de heksen terug. Om zeker te zijn dat er geen in je schoorsteen zat, moest je op Paaszondag voor je je haard aanstak eerst 9 verschillende soorten takken verbranden.

Paasbuffet

Ook al heeft Pasen voor de meeste Zweden geen religieuze betekenis meer, de meerderheid van de Zweden viert Pasen wel. Het is, net als kerst, een echt familiefeest. Het buffet is ook wat te vergelijken met het julbord. Alleen is de julkinken of de kerstham vervangen door eieren. Het merendeel van het paasbuffet zijn eiergerechten. Verder mogen natuurlijk ook haring en zalm niet ontbreken. Ook Janssons frestelse is een gerecht dat vaak met Pasen geserveerd wordt.

Verlengd weekend

Ook voor ons is het paasweekend een verlengd weekend. Paasmaandag is in België en Nederland een officiële feestdag. Op Goede Vrijdag moeten de meeste van ons (behalve de banken, denk ik) wel werken. In Zweden niet. Daar zijn zowel Paaszondag, Paasmaandag als Goede Vrijdag officiële feestdagen. (Een overzicht van alle Zweedse vakanties en feestdagen vind je trouwens hier.)

Dymmelsonsdagen

Waar wij op 1 april grapjes met elkaar uithalen, is dit in Zweden op de woensdag voor Pasen. Deze dag wordt in het Zweeds Dymmelonsdagen genoemd. Het woord lijkt niet letterlijk te vertalen maar zou dus iets zijn als ‘grapjeswoensdag’. Een briefje op iemands rug hangen zonder dat deze het merkt, iets wat ook bij ons populair is op 1 april, is een typisch iets voor Dymmelonsdagen. Waar wij dan ‘1 april!’ roepen, zeggen de Zweden: ‘April april din dumma sill, jag kan lura dig vart jag vill’.

Pin it