Nobelprijs

Elk jaar op 10 december wordt de Nobelprijs uitgedeeld in Stockholm (behalve de Nobelprijs voor de vrede die ze in Oslo uitreiken). Deze prijzen zorgen ervoor dat we Alfred Nobel toch nog als een weldoener beschouwen. Het was ooit anders. Toen de broer van Alfred Nobel stierf en in de krant verkeerdelijk stond dat Alfred zelf dood was, waren de overlijdensberichten niet echt positief over de persoon Alfred Nobel. Dit greep Alfred zo aan dat hij besloot zijn erfenis in een speciaal fonds onder te brengen. Het is vanuit dit fonds dat nog steeds de Nobelprijzen gefinancierd worden.

6 Nobelprijzen

Er zijn 6 verschillende Nobelprijzen: er is een Nobelprijs voor de fysica, voor chemie, voor geneeskunde, voor literatuur, voor economie en de Nobelprijs voor de Vrede. De eerste 5 worden in Stockholm uitgereikt, de laatste in Oslo. Alfred Nobel had een specifieke reden waarom er nooit een Nobelprijs voor wiskunde kwam. Sofie Hess was zijn grote liefde maar ze bleek zwanger van iemand anders. Die andere man zou een wiskundige geweest zijn.

Nobelprijs voor economie

De prijs voor economie stond niet in het testament van Nobel maar kwam er in 1969 als samenwerking tussen de Nationale Bank van Zweden en de Nobelstichting, ter gelegenheid van de 300ste verjaardag van de Nationale Bank. Het is dus geen officiële nobelprijs. De 5 andere prijzen worden al sinds 1901 jaarlijks op 10 december, de sterfdatum van A. Nobel uitgereikt. Elke prijs wordt door een ander instituut uitgereikt. De Zweedse Academie doet deze voor de literatuur, het Karolinska Instituut is verantwoordelijk voor deze van geneeskunde, de Koninklijke Zweedse Academie voor Wetenschappen mag deze voor natuurkunde en scheikunde uitreiken en het Noors Nobelcomité reikt deze voor de vrede uit.

Om de Nobelprijs te winnen moet je nog leven op het moment van de aankondiging. De Nobellaureaat krijgt een diploma, geld (het bedrag varieert maar is ongeveer 1 miljoen euro) en een medaille.

Een anecdote die ik in het Nobelmuseum vernam: in de tijd van de Koude Oorlog raakten de medailles van de Russische en Amerikaanse Nobelprijswinnaar per ongeluk gewisseld. De Zweedse ambassade heeft maar liefst 4 jaar moeten onderhandelen om de juiste medaille bij de juiste persoon te krijgen.

De uitreiking van de Nobelprijs

Behalve de prijs voor de vrede worden de nobelprijzen dus uitgereikt in Stockholm, meer bepaald in het blauwe gebouw op Hötorget, Konserthuset. Na deze prijsuitreiking verplaatst het gezelschap zich naar het stadhuis van Stockholm. In de Blauwe Zaal kunnen 1350 gasten waaronder 250 studenten en de koninklijke familie, aanschuiven aan een heus banket. In de Gouden Zaal vindt het dansfeest plaats. Wist je trouwens dat je zelf ook een Nobelmenu kan proeven? San Remo schenkt de bloemen in de zalen elke keer opnieuw. Het was in San Remo dat Nobel zijn laatste levensjaar doorbracht. De Zweedse televisie zendt de hele ceremonie én het banket live uit.

Meer weten over Alfred Nobel? In Stockholm kan je heel wat plaatsen bezoeken die een link hebben met Nobel.

Pin it