Zweeds recept: lussekatter

Er zijn verschillende namen in omloop voor de saffraanbroodjes die de Zweden in de eindejaarsperiode, en vooral met Sankta Lucia – op 13 december, bakken. Ik leerde ze kennen als lussekatter maar soms lees je ook over lussebullar, saffransbullar of saffransbröd. Een ding is zeker: ze verkopen tijdens november en december als zoete broodjes (pun intended). Heb je nog nooit lussekatter geproefd, denk dan aan een zoet sandwichendeeg met een saffraansmaak.

Onderstaand recept komt uit het Zweedse bakboek ‘Sju Sorters Kakor’. In Zweden gebruiken ze meestal litermaten (dl, liter,…) i.p.v. gram zoals wij gewend zijn. Daarom heb ik alle ingrediënten voor de lussekatter afgemeten zoals ze in Zweden doen en het daarna gewogen zodat ik je het gewicht kon meegeven.

Ingrediënten

Onderstaande ingrediënten geven je ongeveer 40-45 kleine saffraanbroodjes. Als je een bakthermometer hebt, mag je die ook bij de hand houden.

• 50 + 125 gram boter
• Een halve liter melk
• 2 theelepels fijne suiker
• 50 gram verse gist
• 1 theelepel zout
• 900 gram bloem
• 100 gram fijne suiker
• 1 gram saffraan
• 1 ei

Voor de garnering van de lussekatter heb je nog 1 ei en eventueel een 90-tal rozijnen nodig.

Zo bak je Zweedse lussekatter

Weeg eerst al je ingrediënten voor de lussekatter af. Dat werkt het makkelijkste. Smelt daarna 50 gram boter en giet het bij de melk. Zet op een laag vuurtje. Hou de temperatuur in de gaten. Dit moet ongeveer 37°C zijn. Heb je geen bakthermometer, voel dan even met je vinger. Het mag niet te warm aanvoelen. Wie ervaring heeft met babybadjes zal het ook vrij goed op gevoel kunnen. Het is vooral belangrijk dat de melk niet te warm wordt.

Plet de verse gist in een deegkom en voeg hier een beetje van de melk aan toe tot de gist volledig opgelost is. Voeg hier de rest van de melk, de theelepels suiker en bijna alle bloem aan toe. Als je met een keukenrobot werkt, begin je op de laagste stand en zet je steeds hoger. Als het deeg niet meer aan de kant blijft plakken, is het deeg bijna klaar.

Pas op het einde voeg je ook het zout toe en laat je nog heel even op de hoogste stand draaien. In veel recepten lees je dat je het zout er meteen bij kan doen maar als je deeg niet mooi gist, zal dit waarschijnlijk de oorzaak zijn. Gist en zout zijn geen goede vriendjes. Kneed je met de hand, dan ga je door tot je deeg mooi ‘pakt’ en licht elastisch wordt.

Laat het deeg nu minstens 1 uur rusten, afgedekt onder een (bak)plastiek. Een handdoek gebruiken, heeft eigenlijk geen nut (leerde ik in de lessen patisserie bij Spermalie). Het deeg voor de lussekatter zou in omvang moeten verdubbelen.

Verbrijzel ondertussen de saffraan, samen met een suikerklontje. Meng de 100 gram suiker met de 125 gram boter tot een smeuïge massa. Voeg hier de saffraan en het ei aan toe.

Meng vervolgens de saffraanmassa onder het gerezen deeg. Voeg nog wat van de overgebleven bloem toe. Verdeel het deeg in stukjes, rol hier lange worstjes van en draai ze in de typische ‘S’ van de lussekatter. Leg ze op bakplaten en leg in elke draai van de ‘S’ nog een rozijntje. Dek je broodjes af en laat rijzen tot ze weer in omvang verdubbeld zijn.

Doe het eitje in een klein potje, klop goed los en strijk met een penseel (neem eentje met haren, niet zo eentje uit silicone) het ei-mengsel over de broodjes. De saffraanbroodjes zijn nu klaar voor de oven. Bak ze in 8 tot 10 minuten op 200 graden (warmelucht).

Tip: je kan de saffraanbroodjes ook invriezen. Doe dit best in een goed afgesloten pot of in een plastiek zakje. Na het ontdooien even weer opwarmen in de oven en je hebt lekkere lussekatter!

Waar lussekatter eten in Zweden?

Ik at al op verschillende plekken lussekatter en die waren elke keer weer erg lekker. Warme herinneringen aan het saffraanbroodje dat ik in Stockholm bij Under Kastanjen at. En ook dat van Lilla Kafferosteriet in Malmö kan ik me nog goed voor de geest (en de smaakpapillen) halen. Elk zichzelf respecterend restaurant of café in Zweden heeft in de eindejaarsperiode saffraanbroodjes op het menu staan. Smakelijk!

Meer Zweedse receptjes?

In deze Zweedse bak- en kookboeken vind je de lekkerste Zweedse receptjes.

Pin for later